Kim loại là một trong những vật liệu quen thuộc phổ biến nhất trong cuộc sống của chúng ta. Tuy nhiên nếu như được hỏi kim loại là gì thì tôi tin rằng rất ít người có thể trả lời được đúng khái niệm về nó mọt cách chính xác. Vậy kim loại là gì và đặc điểm, tính chất của kim loại như thế nào mà lại trở thành yếu tố quan trọng không thể thiếu góp phần làm nên văn minh loài người. Câu trả lời sẽ có trong bài viết dưới đây, hãy cùng theo dõi nhé!
Khái niệm kim loại là gì?
Có rất nhiều cách diễn giải khác nhau về định nghĩa kim loại, tuy nhiên nói một cách dễ hiểu và đầy đủ nhất thì kim loại là vật thể sáng, dẻo có thể rèn được, có tính dẫn nhiệt và dẫn điện cao. Cụ thể hơn kim loại là những nguyên tố hóa học mà tạo ra được ion dương và có các liên kết kim loại. Cùng với phi kim và á kim, kim loại cũng được phân biệt bởi mức độ ion hóa. Vì thế không phải kim loại nào cũng mang đầy đủ 3 đặc điểm này. Trong bảng tuần hoàn nguyên tố hóa học, kim loại chiếm khoảng 80% còn phi kim và á kim chiếm khoảng 20%.
Bỏ qua các thông tin về mặt vật lý và hóa học, bằng mắt thường chúng ta có thể nhận thấy rằng Các kim loại có xu hướng có ánh kim, dễ kéo, dễ dát mỏng và là chất dẫn điện và nhiệt tốt. Còn đối với những vật chất không phải kim loại, hay còn gọi là phi kim thì không có ánh kim, và là chất dẫn nhiệt và điện kém, dễ vỡ nhất là khi ở trạng thái rắn
Có mấy loại kim loại, phân loại như thế nào?
Mặc dù chúng ta có thể thấy một số vật liệu như đồng, sắt, nhôm, inox…là kim loại nguyên chất hoặc hợp kim. Chúng ta nghĩ rằng có rất nhiều loại kim loại trong cuộc ssowif này, nhưng thực tế thì chỉ có 4 loại mà thôi, mỗi loại có cấu tạo và ứng dụng khác nhau, chính vì thế mà ứng dụng của nó cũng không giống nhau. Tùy theo tính chất của mỗi loại mà nó sẽ phục vụ cho mục đích sản xuất khác nhau.
Kim loại cơ bản
Là những kim loại đơn thuần nhất, hay còn được goi là thuần kim loại nhất. Đặc điểm dễ nhận biết nhất của kim loại này là dễ dàng phản ứng với môi trường bên ngoài, tạo nên sự ăn mòn, oxi hóa. Ngoài ra, chúng có có phản ứng hóa học với HCl (axit clohydric dạng loãng). Chúng ta có thể kể tên một số kim loại cơ bản điển hình là sắt, chì, kẽm… bên cạnh đó kim loại đồng cũng được xếp vào nhóm này bởi mặc dù nó không có phản ứng hóa học với axit clohidric nhưng lại dễ dàng bị oxy hóa.
Kim loại hiếm
Giống như tên gọi, nhóm này rất hiếm gặp, có thể chỉ mặt điểm tên một số như vàng, bạc, bạch kim…Không chỉ hiếm gặp chúng còn có giá trại cao và ít bị ăn mòn bởi oxi hóa.
Kim loại đen
Một vật liệu quen thuộc của nhóm này chính là sắt, hoặc những hợp kim chứa sắt, điểm nổi bật của chúng là có từ tính. Ví dụ như gang, thép và các hợp kim từ sắt khác, được tạo thành từ 2 nguyên tố chủ yếu là sắt và carbon. Trong cuộc sống hiện nay Kim loại đen và ứng dụng của nó được sử dụng rất phổ biến không chỉ bởi dễ gia công mà còn có thể được tái chế nhiều lần.
Cây láp đặc inox
Cây láp đặc inox cũng là một loại kim loại có độ bền và độ linh hoạt tốt trong gia công tạo hình nhưng yếu điểm thì lại dễ bị rỉ sét, vì nó có thành phần từ sắt. Mặc dù vậy bằng sự tiến bộ của công nghệ và bộ óc thiên tài của mình các nhà luyện kim đã tìm ra cách để loại trừ khuyết điểm này, đó là bổ sung một số nguyên tố hóa học như Crom, niken… vào cây láp đặc inox để tăng khả năng chống ăn mòn. Vật liệu điển hình cho hợp kim này chính là thép không gỉ, hay còn được biết đến với cái tên quen thuộc hơn là inox.
Kim loại màu
Kim loại màu là các kim loại còn lại sau khi đã loại trừ 3 loại trên, chúng không có màu đen, không phải sắt hay hợp kim từ sắt. Chúng có màu đặc trưng riêng chính vì thế mà còn được gọi kim loại màu. Kim loại màu đuợc sản xuất từ quặng màu nguyên sinh hoặc thứ sinh, ưu điểm của chúng là chống ăn mòn dẫn nhiệt và dẫn điện khá tốt. Nhiệt độ nóng chảy thấp hơn nên khả năng đúc dễ dàng hơn so với kim loại đen.
Ứng dụng của kim loại trong đời sống hiện nay
Kim loại xuất hiện rất nhiều trong cuộc sống, được ứng dụng vô cùng đa dạng ở nhiều lĩnh vực từ công nghiệp đến dân dụng. Chúng là nguyên liệu chính để tạo ra những sản phẩm thiết yếu, phục vụ cho sản xuất và cho cuộc sống hằng ngày.
Có thể kể đến một số ứng dụng phổ biến của kim loại như:
- Trong sản xuất: kim loại được dụng nhiều trong ngành luyện kim và sản xuất, gia công inox cơ khí, chế tạo máy móc, thiết bị. Sắt, thép (và hợp kim của chúng như inox) hoặc nhôm, kẽm…được sử dụng phần lớn để tạo ra nhiều chi tiết, phụ kiện, chế tạo phôi, khuôn đúc…
- Trong xây dựng: kim loại đen, kim loại cơ bản thường được dùng để phục vụ cho các công trình xây dựng như nhà ở, tòa nhà, cầu đường, các kiến trúc lớn nhỏ khác nhau…
- Trong giao thông vận tải: ứng dụng làm vỏ các loại phương tiện, chi tiết máy móc, thiết bị và phụ kiện, khớp nối trong hầu hết các phương tiện từ xe đạp, xe máy, ô tô, xe tải, máy bay hay tàu thủy.
- Trong gia dụng: kim loại được sử dụng để tạo ra các sản phẩm phục vụ đời sống như bàn ghế, dụng cụ bếp, cầu thang, cửa, cổng…
- Trang trí - thiết kế: Ngoài ra, kim loại màu như còn được dùng nhiều trong trang trí nội thất. Nhờ tính tạo hình và dễ gia công, kim loại được uốn và cắt theo nhiều họa tiết, hoa văn đặc sắc, giúp sản phẩm vừa mang tính ứng dụng thực tiễn, vừa làm đẹp cho không gian.
- Trong hóa học: Kim loại được dùng để nghiên cứu, phân tích những phản ứng hóa học, từ đó các nhà khoa học phát triển thêm nhiều vật liệu hữu ích khác trên nền tảng các nguyên tố kim loại nhằm phục vụ cho cuộc sống hiện đại.
Với những thông tin trong bài viết, bạn đọc đã trả lời được câu hỏi kim loại là gì và có những loại nào rồi đúng không? Hy vọng những thông tin này có ích cho bạn. Chúc bạn luôn vui khỏe, và thành công