Liệu cảm giác đau nhói ở tim khi bạn thất tình hay căng thẳng có phải là trái tim bạn đang “tan vỡ” không? Cùng Bệnh viện Tim Tâm Đức tìm hiểu trong bài viết từ NXB Sức khỏe Đại Học Harvard thú vị dưới đây nhé!
Hội chứng Trái tim tan vỡ là gì?
Lần đầu được ghi nhận vào năm 1990 tại Nhật Bản, bệnh cơ tim Takotsubo là tình trạng suy giảm chức năng của thất trái - phần buồng bơm chủ lực của trái tim.
Tình trạng này thường là hệ quả của những áp lực tâm lý hoặc thể chất nghiêm trọng, chẳng hạn như một căn bệnh không lường trước được, sự ra đi của một người thân yêu, một vụ tai nạn nghiêm trọng, hay một thảm họa thiên nhiên như động đất.
Chính vì những nguyên nhân gây căng thẳng này mà tình trạng bệnh cũng được biết đến với cái tên bệnh cơ tim do stress, hay còn gọi là Hội chứng Trái Tim Tan Vỡ.
Đâu là triệu chứng của Hội chứng Trái Tim Tan Vỡ?
Những triệu chứng điển hình của cơn đau tim như cảm giác áp lực nặng nề, đau đớn hoặc đau rát ở ngực thường liên quan đến sự tắc nghẽn trong một động mạch vành, cản trở dòng máu lưu thông đến cơ tim.
Tuy nhiên, bệnh cơ tim Takotsubo có thể gây ra những triệu chứng tương tự như cơn đau tim đột ngột, kể cả khi các động mạch vành không bị tắc nghẽn. Có những trường hợp người bệnh hội chứng trái tim tan vỡ chỉ cảm nhận được cơn đau ngực không quá dữ dội. Thay vào đó, họ có thể gặp phải tình trạng khó thở, mệt mỏi bất thường, ra mồ hôi lạnh, hoặc cảm giác choáng váng.
Những ai có thể bị Hội chứng Trái Tim Tan Vỡ?
Hơn 90% số trường hợp được ghi nhận mắc Hội chứng Trái Tim Tan Vỡ là phụ nữ trong độ tuổi từ 58 đến 75. Các nghiên cứu chỉ ra rằng, có đến 5% phụ nữ được cho là có khả năng bị đau tim thực chất là đang mắc phải hội chứng này. Đa số bệnh nhân đều phục hồi hoàn toàn mà không để lại di chứng lâu dài về tim mạch.
Điều gì gây ra Hội chứng Trái Tim Tan Vỡ?
Nguyên nhân cụ thể của hội chứng trái tim tan vỡ vẫn chưa được xác định, nhưng các chuyên gia tin rằng sự bùng phát mạnh mẽ của hormone căng thẳng (chẳng hạn như adrenaline) có thể “gây sốc” cho trái tim, dẫn đến những biến đổi trong cấu trúc của tế bào cơ tim hay mạch máu vành (hoặc cả hai), làm cản trở khả năng co bóp hiệu quả của thất trái.
Một vài nguyên nhân gây ra hội chứng trái tim tan vỡ, gồm:
- Tụt huyết áp đột ngột
- Các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, phẫu thuật, hoặc các thủ tục y khoa (chẳng hạn như xét nghiệm gắng sức tim)
- Cảm giác đau đớn cực kỳ nghiêm trọng
- Bạo lực trong gia đình
- Cơn hen suyễn
- Nhận các tin không may (chẳng hạn như chẩn đoán mắc bệnh ung thư)
- Tai nạn xe cộ hoặc các loại tai nạn khác
- Sự mất mát, bệnh tật, hoặc chấn thương đột ngột của một người thân, bạn bè, hoặc thú cưng
- Các cuộc tranh luận gay gắt
- Tổn thất tài chính nặng nề
- Nỗi sợ hãi cực độ
- Phát biểu trước đám đông
- Một bữa tiệc bất ngờ hoặc các bất ngờ khác xuất hiện đột ngột
(Nguồn: Prasad A, et al., American Heart Journal (2008), Vol. 155, No. 3, pp. 408-17; others.)
Hội chứng Trái Tim Tan Vỡ và Nhồi máu cơ tim có giống nhau?
Triệu chứng của Hội chứng Trái Tim Tan Vỡ (Bệnh lý Takotsubo) có thể dễ nhầm lẫn với nhồi máu cơ tim. Khi đo Điện tâm đồ (ECG) cũng có thể hiển thị các dấu hiệu bất thường giống như trong một số cơn nhồi máu cơ tim, đặc biệt là các thay đổi của ST chênh lên. Vì vậy, để loại trừ nhồi máu cơ tim, việc sử dụng các phương pháp chẩn đoán hình ảnh và các biện pháp đánh giá khác là điều cần thiết. Các bác sĩ sẽ xác định chẩn đoán cuối cùng dựa trên các dấu hiệu sau đây:
- Không có dấu hiệu nào trên phim chụp động mạch vành cho thấy sự tắc nghẽn - nguyên nhân chủ yếu gây ra nhồi máu cơ tim.
- Hình ảnh siêu âm tim (echocardiogram) hoặc các phương pháp chẩn đoán hình ảnh khác có thể phát hiện những biến động bất thường trong các tường của thất trái. Đặc điểm bất thường thường gặp nhất ở Bệnh lý Takotsubo - cũng là lý do bệnh này được đặt tên như vậy - là sự phình to ở phần dưới của thất trái (đỉnh tim). Khi tim co bóp (tâm thu), phần đỉnh tim phình to này trông giống như cái bẫy bạch tuộc của ngư dân Nhật Bản, được gọi là takotsubo. Một thuật ngữ khác dùng để chỉ hội chứng này là hội chứng phình đỉnh tim.
Bạn có thể tử vong vì Hội chứng Trái Tim Tan Vỡ không?
Phần lớn các vấn đề về chức năng tâm thu và chuyển động của tường thất tim mà người ta thấy trong Hội chứng trái tim tan vỡ thường sẽ phục hồi trong khoảng từ một đến bốn tuần. Hầu hết bệnh nhân sẽ phục hồi hoàn toàn sau khoảng hai tháng và tỷ lệ tái phát của hội chứng này là rất thấp.
Tuy nhiên, một số bệnh nhân vẫn gặp phải các triệu chứng dai dẳng, thường liên quan đến suy tim. Trong một số trường hợp cực kỳ hiếm gặp, Hội chứng Trái Tim Tan Vỡ có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng, thậm chí là tử vong.
Chữa trị Hội chứng Trái Tim Tan Vỡ như thế nào?
Không có phương pháp điều trị cụ thể nào cho Hội chứng Trái Tim Tan Vỡ. Việc điều trị sẽ tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của triệu chứng, cũng như tình trạng huyết áp thấp hoặc có dấu hiệu của dịch lưu thông ngược về phổi. Bác sĩ thường khuyến nghị sử dụng các loại thuốc điều trị suy tim thông thường như thuốc chẹn beta, thuốc ức chế ACE và thuốc lợi tiểu.
- Bệnh viện Tim Tâm Đức là niềm hi vọng sống cho bệnh nhân tim
Dù chưa có thông tin về phác đồ điều trị lâu dài, việc tiếp tục sử dụng thuốc chẹn beta (hoặc kết hợp thuốc chẹn alpha và beta) có thể kéo dài vô thời hạn để giúp phòng ngừa việc bệnh tái phát, nhờ vào khả năng giảm thiểu tác động của adrenaline và các hormone gây căng thẳng khác. Ngoài ra, việc giảm stress, yếu tố có thể đã góp phần gây ra hội chứng, cũng là một phần quan trọng trong quá trình điều trị.
(Lược dịch - Nguồn: Harvard Health Publishing)
