Thành phần chất hữu cơ trong đất - Đại Nông Phát

Chất hữu cơ trong đất có gì? Chất hữu cơ chiếm một trong 4 thành phần chính của đất, cùng với không khí, nước, và chất khoáng. Tỷ lệ của các yếu tố này ảnh hưởng đến tính chất và khả năng canh tác của đất. Hàm lượng chất hữu cơ phản ánh tình trạng đất.

Để hiểu rõ hơn về vai trò và thành phần này, hãy khám phá cùng Đại Nông Phát nhé!

Thành phần chất hữu cơ trong đất có những gì?

Chất hữu cơ (CHC) chiếm 5% trong thành phần của đất, bao gồm nhiều loại hợp chất có nguồn gốc và sự hình thành đa dạng. Thành phần CHC trong đất có thể được phân loại và liệt kê như sau:

1. Carbohydrates (Đường hóa học):

• Tổng hàm lượng carbonhydrates dao động từ 5 - 20%.
• Bao gồm polysaccharides như cellulose, chitin, và các đường đơn như glucose, galactose, arabinose…
• Có vai trò quan trọng trong năng lượng và cấu trúc của vi sinh vật đất.

2. Hợp chất chứa đạm (N):

Hàm lượng đạm của CHC trong đất tự nhiên dao động từ 3 - 6%.

• Sự thủy phân acid giải phóng amino acids, amino đường và amonia.
• Khoảng 20 amino acids được xác định, cùng với 2 amino đường là glucosamine và galactosamine, chiếm tỉ lệ cao trong thành phần N của CHC.
• Hơn một nửa N tồn tại dưới dạng nối của amino acids và amino đường.

3. Hợp chất chứa lân (P):

• Chiếm 15 - 80% tổng lượng P trong đất.
• Hợp chất chứa lân hữu cơ như inositol hexaphosphate đóng vai trò quan trọng trong lưu trữ và chuyển đổi năng lượng.

4. Các thành phần khác - chất hưu cơ trong đất:

• Phần còn lại của CHC trong đất bao gồm các vòng polyphenol chưa rõ đầy đủ về cấu trúc.
• Các hợp chất này có thể chứa quinones và nhiều hợp chất N liên kết, nhiều nguồn gốc từ quá trình trao đổi chất của vi sinh vật.
• Nguồn gốc khác có thể bao gồm sự phân giải thành phần lignin của thực vật, đóng góp vào sự đa dạng và tính chất đặc biệt của CHC trong đất.

Vai trò của thành phần chất hữu cơ trong đất

CHC, hay Chất Hữu Cơ, mặc dù chiếm một tỷ lệ nhỏ trong hệ đất, nhưng đóng một vai trò hết sức quan trọng trong sự phát triển của thực vật, đặc biệt là tại tầng đất mặt. Các ảnh hưởng và chức năng chính của CHC có thể được liệt kê và mô tả chi tiết như sau:

1. Cấu Trúc Đất:

• CHC tạo liên kết với các hạt khoáng, hình thành cấu trúc viên của đất. Sự liên kết này giúp tăng tính đàn hồi của đất, làm cho nó trở nên tơi xốp và dễ xử lý hơn.
• Đặc biệt, CHC giúp đất duy trì cấu trúc ổn định dưới những tác động khác nhau như mưa lớn, cày xới đất, và việc trồng cây.

2. Giữ Nước và Dinh Dưỡng:

• Một trong những vai trò quan trọng của CHC là tăng khả năng giữ nước hữu dụng cho đất. CHC hấp thụ và giữ nước, đảm bảo rằng đất có sẵn nước đủ cho việc phát triển của thực vật.
• Ngoài ra, CHC là nguồn chính của các chất dinh dưỡng quan trọng như Nitrogen (N), Phosphorus (P), và Sulfur (S). Các phức chất hữu cơ trong CHC được phân hủy thành dạng dễ hấp thụ cho cây trồng.

3. Hoạt Động Sinh Học Quan Trọng:

• CHC đóng vai trò quan trọng trong hoạt động sinh học của đất. Chúng cung cấp năng lượng và carbon cho vi sinh vật đất. Giữ cho hệ sinh thái đất không ngừng hoạt động.
• Nếu không có sự hoạt động hóa sinh này. Có thể dẫn đến sự ngưng trệ trong quá trình phân giải và tái tạo chất hữu cơ. Ảnh hưởng nghiêm trọng đến cơ cấu hệ sinh thái đất.

4. Mùn - CHC Quan Trọng Của Đất:

• Mùn, một dạng phức chất hữu cơ có màu đen hoặc nâu, tích lũy trong đất do sự phân giải của vi sinh vật.
• Mùn không chỉ chứa các chất dinh dưỡng quan trọng mà còn là nguồn cung cấp chất kích thích sự sinh trưởng của thực vật. Mặc dù tỉ lệ có thể rất nhỏ, nhưng ảnh hưởng của mùn đối với tăng trưởng cây trồng có thể là đáng kể.

Kết luận

CHC - Chất hữu cơ không chỉ là một phần không thể thiếu trong đất, mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc ổn định hệ sinh thái đất và ảnh hưởng đến sức khỏe và phát triển của nó. Mối quan hệ phức tạp giữa CHC và các thành phần khác của đất thể hiện sự cân bằng và sức khỏe của hệ sinh thái đất.