1. Gia tốc là gì?

Gia tốc là một đại lượng vật lý đặc trưng cho sự thay đổi của vận tốc theo đơn vị thời gian. Nó là một trong những đại lượng cơ bản dùng để mô tả chuyển động.Đơn vị của đại lượng gia tốc thường là độ dài chia cho bình phương của thời gian. Đơn vị chuẩn thường được áp dụng là: m/s² (mét trên giây bình phương)

2. Công thức tính gia tốc lớp 10

Công thức tính gia tốc tổng quát:$a=\frac{v-v_0}{t-t_0}=\frac{\Delta v}{\Delta t}$Trong đó:v là vận tốc tức thời tại thời điểm t bất kỳ$v_0$ là vận tốc ở tại thời điểm $t_0$

3. Phân loại gia tốc

3.1. Gia tốc tức thời

Gia tốc tức thời của một vật sẽ biểu diễn cho sự thay đổi vận tốc của chính vật đó trong một khoảng thời gian vô cùng nhỏ (tức thời).Công thức:vecto $v_0a=\frac{dv}{dt}$Trong đó với:

3.2. Gia tốc trung bình

Gia tốc trung bình của một vật sẽ biểu diễn cho sự thay đổi về vận tốc của chính vật đó trong một khoảng thời gian nhất định.Gia tốc trung bình là sự biến thiên của vận tốc chia cho sự biến thiên về thời gianCông thức: $a_{tb}=\frac{v-v_0}{t-t_0}=\frac{\Delta v}{\Delta t}$Trong đó:Lưu ý: Ở trong trường hợp mà vật chuyển động tròn đều, thì v và R đều là những đại lượng không đổi. Vì vậy gia tốc pháp tuyến ở trong trường hợp này sẽ là gia tốc hướng tâm và không đổi.

3.3. Gia tốc pháp tuyến

Gia tốc pháp tuyến sẽ đặc trưng cho sự thay đổi về phương của vận tốc, phương vuông góc với tiếp tuyến của quỹ đạo của vật, chiều luôn hướng về phía phần lõm của quỹ đạo. Công thức tính gia tốc là: $a_n=\frac{v^2}{R}$Trong đó:v: là tốc độ tức thời, có đơn vị là m/s; R: là độ dài bán kính cong, có đơn vị là mỞ trong trường hợp mà vật chuyển động tròn đều, thì v và R đều là những đại lượng không đổi. Vì vậy gia tốc pháp tuyến ở trong trường hợp này sẽ là gia tốc hướng tâm và không đổi.

3.4. Gia tốc tiếp tuyến

Gia tốc tiếp tuyến là một đại lượng mô tả cho sự thay đổi về độ lớn của vectơ vận tốc. Gia tốc tiếp tuyến có các điểm cần lưu ý sau:Công thức gia tốc tiếp tuyến là:$a_t=\frac{dv}{dt}$Quan hệ giữa gia tốc tiếp tuyến với gia tốc pháp tuyến: Gia tốc ở trong chuyển động hình cong bao gồm hai phần là:

3.5. Gia tốc toàn phần

Gia tốc toàn phần được hiểu đơn giản là tổng của 2 gia tốc là gia tốc tiếp tuyến với gia tốc pháp tuyến theo vectơ. Công thức tính gia tốc như sau: vecto atp = vecto at + vecto an

3.6. Gia tốc trọng trường

Gia tốc trọng trường là một đại lượng của gia tốc do lực hấp dẫn tác dụng lên một vật. Khi bỏ qua ma sát do lực cản của không khí, theo nguyên lý tương đương thì mọi vật đều sẽ chịu một gia tốc trọng trường hấp dẫn là tương đương nhau đối với tâm khối lượng của vật.Gia tốc trọng trường tương đương nhau đối với mọi vật chất và khối lượng. Gia tốc trọng trường thường do lực hút của trái đất gây ra, thường khác nhau tại các điểm và dao động trong khoảng: 9.78 - 9.83. Tuy vậy, trong các bài tập thì người ta thường lấy gia tốc này bằng 10 m/s2

4. Công thức liên hệ giữa gia tốc, vận tốc và quãng đường

Ta cùng chứng minh mối liên hệ của gia tốc, vận tốc và quãng đường như sau:Chứng minh:Kí hiệu $s=x-x_0$ là độ dời trong khoảng thời gian từ 0 đến tTa có: $v-v_0=at$ => $t=v-v_0a$ (*)Thay (*) vào (1) ta có:$x = x_0 + v_0t + \frac{1}{2}at^2$⇔ $x - x_0 = v_0t + \frac{1}{2}at^2$⇔ $s = v_0. \frac{v-v_0}{a} + \frac{1}{2}a.(\frac{v-v_0}{2})^2$⇔ $2as = 2v_0.(v - v_0) +(v - v_0)^2$⇔ $2as = 2.v.v_0 - 2 v_0^2 + v^2 - 2.v.v_0 + v_0^2$⇔ $2as = v^2 - v_0^2$ (đpcm)

5. Bài tập gia tốc lớp 10

5.1. Bài tập tự luận

Bài 1: Một đoàn tàu đang di chuyển với v0 = 72 km/h thì hãm phanh rồi chuyển động chậm dần đều, sau khoảng 10 giây thì đạt v1 = 54 km/h.a) Sau bao lâu kể từ khi hãm phanh thì đoàn tàu đạt v = 36 km/h và sau bao lâu thì đoàn tàu dừng hẳn.b) Tính quãng...

5.2. Bài tập trắc nghiệm về gia tốc

Câu 1: Một viên bi đã lăn nhanh dần đều từ đỉnh một chiếc máng nghiêng với v0 = 0, a = 0,5 m/s2. Sau bao nhiêu lâu viên bi đạt v = 2,5m/s?A.2,5s B. 5s C. 10s D. 0,2sCâu 2: Một đoàn tàu bắt đầu chuyển động nhanh dần đều và đến khi đi hết 1km thứ nhất ...